بسیج ملی در کاهش مصرف قند، نمک، چربی در شهر قادرآباد(29 آذر الی14 دی ماه94)

به گزارش معاونت بهداشت و درمان ستاد برگزاری نماز جمعه شهر قادرآباد، بیماری ها از واگیر به سمت غیر واگیر تغییر کرده است و اکنون در حال حاضربیش از 76درصد بار بیماری های غیر واگیر می باشد و از آنجا که تغذیه نقش اساسی و اصلی در ابتلا به بسیاری از بیماری های غیر واگبر را دارد. لذا از 29آذرماه سال جاری لغایت 14 دی ماه بعنوان بسیج اطلاع رسانی  در خصوص کاهش مصرف قند ،نمک و چربی  نامگذاری گردیده ؛ به همین منظور مطالبی در این زمینه  جهت اطلاع شما تهیه و تنظیم گردیده است.

 

قند کمتر، زندگی بهتر 

قند و شکر در فرهنگ غذایی ما جای گرفته اند و روزی نیست که از این ۲ماده غذایی سفید و شیرین استفاده نکنیم. بیشتر ما چای صبحانه مان را با شکر شیرین می کنیم. طی روز چند بار همراه چای قند می خوریم.

در شربت ها، دسرها، انواع حلوا و شیرینی های سنتی ما به مقدار زیاد شکر وجود دارد

شکر در سایر خوراکی ها مانند نوشابه، شکلات، آبنبات، کیک و بیسکویت هم وجود دارد اما سوال اینجاست که مصرف زیاد قند و شکر چه ضررهایی دارد؟ آیا لازم است مصرف قند و شکر را کاهش دهیم؟ چطور باید این کار را انجام داد؟ متخصصان «سلامت» به این پرسش ها پاسخ داده اند.

ما ایرانی ها واقعا زیاد قند و شکر مصرف می کنیم؟ 

بله، متاسفانه مصرف قند و شکر در ایران بیش از بیشتر کشورهاست به همین علت چاقی، دیابت، فشارخون و بیماری های قلبی عروقی شایع است و حتی افراد جوان به این بیماری ها دچار می شوند.

سرانه مصرف قند و شکر و شیرینی در ایران حتی از کشورهای عربی بیشتر است. شاید علتش این باشد که دولت قند و شکر را جزو موادغذایی ضروری می داند و برای آن یارانه پرداخت می کند.

به همین دلیل به راحتی در دسترس هستند و مصرفشان بالاست و عوارض مصرف زیادشان مشاهده می شود.

در ایران از قند و شکر معمولا به عنوان شیرین کننده چای استفاده می شود. در بیشتر غذاهای ایرانی و انواع شیرینی هم از شکر استفاده می شود

و بیشتر افراد چاق هستند یا اضافه وزن دارند. بدن با مصرف شیرینی و قند و شکر بدون دریافت موادمغذی، فقط کالری دریافت می کند که بدن ما روزانه به مقدار کمی قند نیاز دارد اما می تواند آن را از طریق مصرف گندم، نشاسته و سیب زمینی تامین کند.

به نظر من دولت باید به جای اینکه هوای قند و شکر را داشته باشد، هوای لبنیات را داشته باشد که متاسفانه مصرفش روز به روز کمتر و عوارض کمبودش مانند پوکی استخوان بیشتر مشاهده می شود.

در کل، برای کم کردن آمار مبتلایان به چاقی، فشارخون و دیابت لازم است در مصرف قند احتیاط کنیم.

اگر زیاد قند بخوریم، مرض قند می گیریم؟

بیماری دیابت با افزایش میزان دریافت کالری ارتباط دارد. موادغذایی می توانند منبع کربوهیدرات، چربی و پروتئین باشند. موادغذایی حاوی قندهای ساده نیز باعث افزایش سریع قندخون در بیماران دیابتی می شوند.

قند موجود در شکر سریع وارد جریان خون و در بیماران دیابتی باعث افزایش قندخون می شود، بنابراین این بیماران باید از کربوهیدرات و قندهای پیچیده مانند نشاسته استفاده کنند تا از افزایش سریع قندخونشان پیشگیری شود.

پاسخ این پرسش که آیا مصرف قند و شکر می تواند باعث ابتلا به دیابت شود، منفی است اما کالری که می تواند از طریق قند، شکر و چربی دریافت شود، اضافه وزن ایجاد می کند و اضافه وزن، مقاومت به انسولین را افزایش می دهد.

افزایش مقاومت به انسولین هم باعث می شود کارکرد لوزالمعده دچار اختلال شده و به تدریج قندخون بالا برود و دیابت ایجاد شود. پس بهتر است بیماران دیابتی کمتر مواد شیرین و قندهای ساده مصرف کنند.

البته بیماران دیابتی می توانند از میوه های شیرین به مقدار مشخص در میان وعده هایشان (صبح بعد از صبحانه، بعد از ظهر و آخر شب) استفاده کنند.

قندی که با چای می خوریم، چند کالری دارد؟

هر گرم قند ۴ کیلوکالری انرژی دارد. وقتی فرد همراه چای قند و شکر مصرف کند، ممکن است ۵۰ تا ۶۰ گرم قند و شکر بخورد که چیزی حدود ۲۴۰ کالری به بدن می رساند.

برخی افراد چای را با توت خشک، کشمش، خرما و عسل می خورند. در این مورد هم باید مقدار کالری دریافتی توجه داشت چون هر گرم قند از هر منبعی ۴ کیلوکالری انرژی دارد. مهم ترین مساله این است که مقدار مصرف را کم کنیم.

مثلا می توان قند را به قطعه های ریز تقسیم کرد. مقدار مجاز مصرف قند به نیاز بدن و نوع رژیم غذایی بستگی دارد اما مقدار پیشنهادی قندهای ساده برای افراد بزرگسال روزانه حدود ۲۵ گرم است که با توجه به کل رژیم غذایی و منابع دریافتی می تواند بخشی از آن به قند و شکر اختصاص پیدا کند.

من معمولا برای مراجعانی که قصد کاهش وزن دارند، روزانه ۵ تا ۶ واحد قند در نظر می گیرم که این مقدار می تواند در سایر افراد کمی بیشتر باشد.

چرا باید مصرف قند و شکرمان را کاهش دهیم؟

شکر، سم سفید است. قند و شکر ارزش تغذیه ای پایین و قدرت چاق کنندگی بالایی دارد و سلامت را تهدید می کند.

امروزه کشورهای پیشرفته به این نتیجه رسیده اند که برای کنترل چاقی و پیامدهای آن مانند دیابت، بیماری های قلبی عروقی و سرطان باید مصرف قند و شکر و قندهای ساده کاهش یابد.

در ایران قند و شکر فقط با چای مصرف نمی شود، انواع نوشابه ها و شیرینی ها هم حاوی شکر هستند.

اگر می خواهیم مشکلات به حداقل برسد، باید در مصرف منابع قند ساده تجدید نظر کرد و مصرفشان را به حداقل ممکن رساند. این کار به سادگی امکان پذیر نیست و به برنامه ریزی، آموزش و یادآوری نیاز دارد.

فرهنگ سازی برای کاهش مصرف قندهای ساده مانند قند و شکر و خوراکی های شیرین حاوی شکر، قدمی مثبت برای ارتقای سلامت افراد جامعه است و همه باید در این زمینه تلاش کنند.

آیا کاهش مصرف قند و شکر به همه توصیه می شود؟

کاهش مصرف قند به همه توصیه می شود.

یعنی گروه خاصی وجود ندارد که از مصرف زیاد این ماده غذایی سود ببرد امادر افراد دیابتی مقدار مصرف مواد کربوهیدراتی که قند جزو آنهاست، باید محدودتر از دیگران باشد و در مورد این بیماران این توصیه جدی تر است. وقتی قند می خوریم،

فقط انرژی دریافت می کنیم اما اگر سایر موادغذایی را مصرف کنیم، در کنار انرژی، موادمغذی دیگری هم دریافت خواهیم کرد.

با توجه به اینکه ذائقه از کودکی شکل می گیرد، پدر و مادرها باید سعی کنند از کودکی فرزندانشان را به مصرف

کم شیرینی عادت دهند و قند و شکر را با خوراکی های سالم و کم کالری جایگزین کنند. برای تحقق این هدف، برنامه ریزی و فرهنگ سازی لازم است.

 

نمک کمتر، زندگی بهتر
یکی از علل مصرف بالای نمک در کشور ما، همگانی نشدن مصرف نمک تصفیه شده ی خالص است، زیرا نمک های موجود در بازار اغلب تصفیه نشده و دارای ناخالصی‌های فراوان هستند که این ناخالصی‌ها عمدتا باعث پنهان کردن شوری نمک می ‌شوند.
روش مکانیزه ی تصفیه نمک

روش تولید در کارخانه‌های تصفیه ی نمک شامل مراحل زیر است:

۱_آسیاب کردن سنگ نمک (یا استفاده ی مستقیم از نمک تبخیری) و انحلال آن در آب خالص و تهیه ی محلول اشباع آب ‌نمک.

۲_اضافه کردن مواد شیمیایی برای رسوب کامل کلسیم و منیزیم و خارج نمودن مواد نامحلول.

۳_عبور محلول آب نمک از فیلترهای شنی برای حذف ذرات ریزتر از ۳۰میکرون.

۴_تبخیر محلول اشباع نمک و تولید بلورهای (کریستال‌ها) خالص نمک و جداسازی آنها توسط سانتریفوژ.

۵_شست ‌وشوی نهایی بلورهای نمک در سانتریفوژ و اضافه کردن یُد به آن.

-۶خشک کردن کریستال‌های نمک در خشک کن با استفاده از هوای گرم و انتقال نمک به سیلوهای ذخیره.

-۷بسته ‌بندی نمک با دستگاه‌های تمام اتوماتیک.

همان‌گونه که دیده می ‌شود در این روش علاوه بر افزایش میزان خلوص تا حداقل ۵/۹۹درصد، تمام ناخالصی‌های محلول و نامحلول نمک حذف می شوند و نیز به علت دمای بالای مورد استفاده، آلودگی‌های میکروبی(که در صنایع غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است) از بین می ‌روند.
یُد دار کردن نمک

بسیاری از مواد غذایی به طور معمول در رژیم غذایی مردم کشورمان کم است. یُد از جمله ی این مواد است که هرچند بدن به مقدار زیاد آن احتیاج ندارد، اما کمبود آن هم مشکلات زیادی را به دنبال دارد.

اختلالات ناشی از کمبود یُد، بیش از یک ‌میلیارد نفر از مردم جهان و از جمله ایران را در معرض خطر قرار داده است. بررسی‌های به عمل آمده نشان می ‌دهد که نمک، ایده‌‌آل ‌ترین وسیله برای افزایش یُد است، زیرا تنها ماده ی غذایی است که در دسترس عموم مردم است و در بیشتر جوامع روستایی ممکن است تنها کالایی باشد که از خارج به آنها می ‌رسد.

روش‌های افزایش یُد به نمک ساده و قابل اجراست، به خصوص وقتی نمک برای مصرف تصفیه می ‌شود، یُد افزایی تاثیر بسیار ناچیزی در قیمت آن خواهد داشت. برای اضافه کردن یُد به نمک از ترکیبات یُدور یا یُدات ‌پتاسیم و به میزان ۳۰ ‌تا۵۰ ‌گاما (میلی‌ گرم در کیلوگرم) استفاده می‌ شود.

اضافه کردن یُد به نمک تاثیر بسیار زیادی در ریشه ‌کنی بیماری گواتر در بین مردم ایران داشته است.

ویژگی هایی که در یک نمک خوب، مد نظر قرار می گیرد، عبارتند از:

– ویژگی های فیزیکی مثل وضعیت ظاهری ، طعم و بو، مواد خارجی و اندازه ی ذرات.

– ویژگی های شیمیایی که شامل خلوص، مواد نامحلول در آب ، سولفات محلول در آب ، رطوبت و میزان ید.

چند نکته کاربردی برای مصرف نمک:

– از نمک های تصفیه شده و دارای مُهر استاندارد استفاده کنید.

-نمک مورد مصرف را در ظروف سربسته، خشک و تمیز نگهداری کنید.

-۳ اگر دچار فشار خون بالا هستید و یا زمینه ی این بیماری در خانواده و خویشاوندان شما وجود دارد، باید میزان نمک طعام رژیم غذایی خود را کاهش دهید.
نمک یکی از مواد غذایی ضروری برای بدن است و به عملکرد صحیح بدن و مغز کمک می کند. اما مصرف زیاد نمک می تواند خطرات بیشماری را برای بدن داشته باشد. این خطرات در افرادی که فشار خون بالایی دارند، به مراتب بیشتر است.
ریختن نمک زیاد در غذا

اثرات مفید نمک برای بدن:

-بیشترین اثر مفید نمک، ثابت کردن ضربان غیر عادی قلب است و به تنظیم فشار خون کمک می کند.

-خارج کردن اسیدیته زیادی که در بدن به وجود آمده است.

– حفظ تعادل مقدار قند خون

-فراهم ساختن انرژی لازم برای بدن

-۵کمک به عملکرد صحیح سلول های عصبی

-جذب مواد مغذی

– صاف و نرم کردن حنجره و جلوگیری از چسبناک شدن مخاط که معمولا در تنگی نفس دیده می شود.

-برای بیماری زکام و سینوزیت بسیار مفید است.

-نمک یک آنتی هیستامین طبیعی می باشد.

– جلوگیری از کرامپ یا گرفتگی عضلانی

-جلوگیری از ریزش بزاق در حین خوابیدن

-برای ساخت استخوان مهم است. یکی از مهم ترین دلایل پوکی استخوان، کمبود نمک و آب می باشد.

-برای تنظیم خواب مهم است و به عنوان یک هیپنوتیسم طبیعی عمل می کند.

-نمک قسمتی از درمان بیماران دیابتی می باشد.

-استفاده از نمک بر روی زبان، موجب توقف سرفه های خشک می شود.

با این همه خواص مفید”نمک زیاد” برای بدن مضر
نمک از املاح سدیم و کلر تشکیل شده است. در بزرگسالان، هنگامی که مقدار سدیم دریافتی زیاد باشد، بدن آب زیادی را نگه می دارد و مقدار مایعات جمع شده در بدن بسیار زیاد می شود.

مصرف زیاد نمک و سکته های قلبی
مقدار مصرف نمک با میزان شیوع سکته قلبی در جامعه مرتبط است. علاوه بر اینکه نمک باعث افزایش فشار خون می شود، به نظر می رسد به طور مستقیم و بدون اینکه اثری بر فشار خون داشته باشد، باعث سکته قلبی نیز می شود.

ارتباط مصرف زیاد نمک و پوکی استخوان
نمک زیاد، کلسیم را از استخوان ها جدا می کند و باعث دفع آن از ادرار می شود. به همین دلیل باعث نازک شدن و پوکی استخوان می شود، در نتیجه با افزایش سن، استخوان ها به راحتی می شکنند. برای کاهش خطر پوکی استخوان، مصرف نمک باید کاهش یابد.

نمک و سرطان معده
کاهش مصرف نمک، خطر شیوع سرطان معده را کاهش می دهد. در مطالعه کشورهای مختلف در جهان، ارتباط نزدیکی بین مقدار مصرف نمک و تعداد افراد مبتلا به سرطان معده آشکار شده است. در مناطقی که مردم نمک کم مصرف می کنند، شیوع سرطان معده کمتر است.

مصرف زیاد نمک و آسم
مصرف نمک زیاد، شرایط آسم را تشدید می کند، یعنی اگر مستعد ابتلا به آسم هستید، به طور غیرمستقیم، بیماری شما را وخیم تر می کند. مطالعات متعدد نشان داده اند که کاهش مصرف نمک، همراه با سایر عوامل درمانی آسم، در بهبود این بیماری موثر و مفید است.

نگهداری مایعات بدن
مصرف نمک زیاد، باعث افزایش احتباس مایعات در بدن می شود.کاهش مصرف نمک در این شرایط، حدود ۲ لیتر از مایعات بدن (۲کیلوگرم ازوزن بدن) را کاهش می دهد. در بسیاری از زنان که دچار ورم قوزک پا و تنگ شدن انگشتر در دست شان هستند، با کاهش مصرف نمک در غذای خود، ورم بسیار کاهش می یابد.
در بدن بزرگسالان، مقداری از نمک دریافتی از طریق کلیه ها و بوسیله ادرار کردن از بدن خارج می شود. اما در بدن نوزادان، کلیه ها هنوز توانایی کافی برای خارج کردن نمک از بدن را ندارند.

این را بدانید که به نوزادان(به خصوص تا ۴ ماهگی)، غذای پُر نمک ندهید، زیرا در بدنشان جمع می شود و چون نمی تواند خارج شود، باعث بیماری کلیه ،کبد، آسیب به مغز می گردد و در شرایط حاد به مرگ نوزاد می انجامد. به همین دلیل، متخصصان تغذیه سفارش به دادن شیر مادر و یا شیرخشک به نوزادان می کنند.

در واقع نمک هیچ کالری ندارد.

مصرف زیاد نمک، به دلیل نگه داری بیش از حد آب در بدن، باعث افزایش وزن موقتی می گردد و برعکس آن، مصرف کم نمک، به خاطر بیرون کردن آب از بدن، می تواند موجب کاهش وزن موقتی شود. در واقع نمک هیچ کالری ندارد.

جالب است بدانید که اکثر غذاهای رژیمی، بدون نمک هستند و کاهش وزن ایجاد شده در این رژیم ها، فقط به خاطر دفع مقدار زیادی آب از بدن می باشد و اگر بعد از این رژیم، از غذاهای دارای نمک استفاده کنید، به همان وزن قبلی خود می رسید!

مقدار زیاد نمک در غذا، باعث افزایش کالری و کاهش فیبر غذایی می شود و این غذا به طور کلی مشابه غذاهای حاضری و آماده فست فود است.
نمک و تخم مرغ
چه مقدار نمک بخوریم؟
در حال حاضر مصرف نمک که بویژه در غذاهای آماده به میزان زیاد مورد استفاده قرار می گیرد در کشور ما بالا است. طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، حداکثر مقدار مصرف روزانه نمک پنج گرم است. این درحالیست که میزان مصرف نمک در کشور ۲ تا ۳ برابر این مقدار برآورد شده است. نمک دریافتی شامل نمک نمکدان، نمک موجود در مواد غذایی و نمک اضافه شده به غذا در زمان طبخ است
چه مقدار نمک برای بدن مضر نیست؟

سن مقدار نمک توصیه شده
بزرگسالان ۶ گرم در روز
۱۴-۱۱ سال ۶ گرم در روز
۱۰-۷ سال ۵ گرم در روز
۶-۴ سال ۳ گرم در روز
۳-۱سال ۲ گرم در روز
نوزادان ۱۲-۷ ماه ۱ گرم در روز
نوزادان ۶-۰ ماه کمتر از ۱ گرم در روز

دانشمندان در این زمینه بسیار تحقیق کرده اند و به این نتیجه ی مهم رسیده اند که غذاهای خوشمزه دارای مقدار زیادی نمک می باشند و این خود عاملی است برای ابتلا به پوکی استخوان، تنگی نفس و سرطان معده.

پیتزا، همبرگر و ساندویچ سوسیس بیشتر از ۱ گرم نمک دارند و این مقدار ۳/۱ مقدار توصیه شده برای کودکان ۶-۴ سال است.

نکات ضروری برای محدود کردن نمک در بدن

سر سفره غذا از نمکدان استفاده نکنید.

برچسب های مواد غذایی را حتما بخوانید تا از میزان نمک موجود در آنها مطلع شوید.

مقدار زیادی سبزیجات و میوه جات تازه مصرف کنید. غیر از اثرات مفید مصرف میوه ها و سبزیجات، پتاسیم موجود در آنها باعث تعادل نمک می شود.

بهتر است نمک را کم مصرف کنید، اما اگر می خواهید آن را در غذا بریزید، نمک را در آخرین مرحله پخت، به مقدار خیلی کم اضافه کنید.

ورزش کنید.

 

جهت دریافت بسته اطلاعاتی و آموزشی روغن کمتر ، زندگی بهتر کلیک نمایید.